Vergunningsvrij Bouwen Haarlem, wat mag wel en wat mag niet?
Bouwvergunning Haarlem aanvragen, of toch vergunningsvrij bouwen?
In Haarlem wordt veel gebouwd en verbouwd, van moderne uitbreidingen tot charmante toevoegingen aan historische panden. Maar wist je dat je niet altijd een vergunning nodig hebt om jouw bouwplannen te realiseren? Met de mogelijkheid tot vergunningsvrij bouwen kun je eenvoudig kleine projecten uitvoeren zonder lange aanvraagprocedures en extra kosten.
Vergunningsvrij bouwen houdt in dat bepaalde bouwwerken zonder voorafgaande goedkeuring van de gemeente gerealiseerd mogen worden. Denk hierbij aan een kleine uitbouw, een schutting, of zonnepanelen op het dak. Dit maakt het voor inwoners makkelijker om hun woningen en tuinen aan te passen aan hun behoeften. Bovendien betaal je bij vergunningsvrij bouwen geen legeskosten, en die kunnen flink oplopen zoals te zien in de legeskosten haarlem 2025.
Regels voor Vergunningsvrij Bouwen in Haarlem onder de Omgevingswet
Onder de Omgevingswet zijn de regels voor vergunningsvrij bouwen in Haarlem vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en de zogenoemde bruidsschat van het omgevingsplan. Deze regelgeving bepaalt welke bouwactiviteiten in Haarlem zonder vergunning mogen worden uitgevoerd. In dit artikel leggen we precies uit wat vergunningsvrij bouwen in Haarlem inhoudt en waar je op moet letten.
Landelijke Regels voor Vergunningsvrij Bouwen in Haarlem
Het Bbl bevat landelijke voorschriften voor vergunningsvrij bouwen. Deze regels maken onderscheid tussen twee typen activiteiten:
- Omgevingsplanactiviteit bouwen
- Bouwtechnische activiteit
Hierdoor zijn niet alle bouwwerken automatisch volledig vergunningsvrij; je moet nagaan of beide activiteiten afzonderlijk vergunningsvrij zijn.
1. Omgevingsplanactiviteit Bouwen
De regels voor vergunningsvrij bouwen als omgevingsplanactiviteit zijn vastgelegd in artikel 2.29 van het Bbl. Als een bouwplan voldoet aan deze landelijke regels, is het vergunningsvrij voor de omgevingsplanactiviteit bouwen. Dit betekent:
- Het bouwplan moet passen binnen de eisen van het omgevingsplan van Haarlem.
- Er mogen geen aanvullende vergunningsplichten gelden vanuit lokale regelgeving.
Let op: Het kan voorkomen dat een bouwplan vergunningsvrij is als omgevingsplanactiviteit bouwen, maar toch een vergunning vereist voor de bouwtechnische activiteit. Dit onderscheid is belangrijk bij vergunningsvrij bouwen in Haarlem.
Specifieke Regels uit de Bruidsschat in Haarlem
Met de invoering van de Omgevingswet heeft de wetgever ervoor gekozen om de vrijheid voor vergunningsvrij bouwen bij gemeenten neer te leggen. Gemeenten kunnen zo zelf bepalen welke bouwwerken zij in hun omgeving toestaan. Om de overgang soepel te maken, heeft het Rijk een set basisregels – de bruidsschat – meegegeven.
De gemeente Haarlem heeft hun Omgevingsplan Gemeente Haarlem (2025) nog niet aangepast. Dit betekent dat de standaardregels uit de bruidsschat op dit moment gelden voor vergunningsvrij bouwen in Haarlem. De belangrijkste artikelen hiervoor zijn artikel 22.27 en artikel 22.36.
Deze regels specificeren bijvoorbeeld:
- Bijgebouwen: Zoals een tuinhuisje of schuur in het achtererfgebied.
- Schuttingen en erfafscheidingen: Tot een bepaalde hoogte vergunningsvrij.
- Kleine bouwwerken: Zoals een overkapping of carport.
- Dakkapellen op het zij- of achterdakvlak
De regels zijn bedoeld om bouwactiviteiten eenvoudiger en zonder langdurige procedures mogelijk te maken, zolang deze binnen de kaders van het omgevingsplan passen.
2. Bouwtechnische Activiteit
Voor de bouwtechnische activiteit bepaalt artikel 2.27 van het Bbl in welke gevallen deze vergunningsvrij is. Belangrijke punten:
- Een bouwactiviteit is alleen vergunningsplichtig als deze specifiek wordt aangewezen in artikel 2.25 of 2.26 van het Bbl.
- Als een bouwactiviteit niet expliciet als vergunningsplichtig wordt aangewezen, is deze automatisch vergunningsvrij.
Bij vergunningsvrij bouwen in Haarlem is het daarom essentieel om beide aspecten van je bouwplan te controleren.
Waarom Vergunningsvrij Bouwen in Haarlem Controle Vereist
Bij het overwegen van vergunningsvrij bouwen in Haarlem is het essentieel om rekening te houden met beperkingen die gelden voor beschermde stads- en dorpsgezichten en monumenten. Deze beperkingen zijn ingesteld om het culturele en historische erfgoed te beschermen en zijn vastgelegd in de Omgevingswet en het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).
Beschermde Stads- en Dorpsgezichten
In gebieden die zijn aangewezen als beschermd stads- of dorpsgezicht, gelden specifieke regels voor vergunningsvrij bouwen. Volgens artikel 2.30 van het Bbl en artikel 22.28 en 22.38 van de bruidsschat zijn bepaalde bouwactiviteiten die elders vergunningsvrij zijn, binnen deze beschermde gebieden juist vergunningplichtig. Dit betekent dat voor bouwactiviteiten zoals het plaatsen van dakkapellen, bijgebouwen of erfafscheidingen in deze gebieden vaak een omgevingsvergunning vereist is, zelfs als deze buiten beschermde gebieden vergunningsvrij zouden zijn. Deze maatregel waarborgt dat nieuwe bouwwerken harmoniseren met het historische karakter van de omgeving.
Monumenten
Voor panden die zijn aangewezen als rijks-, provinciaal of gemeentelijk monument gelden eveneens bovengenoemde artikelen en de daarbij behorende strikte regels. Volgens de Omgevingswet is voor vrijwel alle bouwactiviteiten aan of bij een monument een omgevingsvergunning noodzakelijk. Dit omvat zowel externe wijzigingen, zoals aanbouwen of het plaatsen van dakkapellen, als interne aanpassingen die de monumentale waarde kunnen beïnvloeden. Het doel is om de historische en culturele waarden van het monument te behouden en te beschermen tegen ongewenste veranderingen.
Weten of u vergunningsvrij kan bouwen in Haarlem?
Ondanks alle regels waardoor het soms onmogelijk lijkt om iets vergunningsvrij te bouwen, zijn er wel degelijk mogelijkheden. Wilt u weten welke mogelijkheden er zijn?
Voorbeelden van vergunningsvrij bouwen in Haarlem
Hoewel het soms ingewikkeld lijkt om iets vergunningsvrij te bouwen vanwege de vele regels, zijn er zeker mogelijkheden. Hieronder worden enkele voorbeelden besproken van bouwprojecten die vergunningsvrij zijn, mits ze niet binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht liggen en niet zijn aangewezen als monument.
- Schuttingen en Erfafscheidingen
Een schutting meestal vergunningsvrij worden geplaatst, mits deze voldoet aan de voorwaarden zoals beschreven in artikel 2.27, lid f van de bruidsschat:
- Hoogte: De schutting mag hoger zijn dan 1 meter, maar mag niet hoger zijn dan 2 meter.
- Functionele relatie: De erf- of perceelafscheiding moet geplaatst worden op een perceel waar al een gebouw staat waarmee de schutting functioneel samenhangt.
- Locatie: De schutting moet zich bevinden achter de denkbeeldige lijn die vanaf de voorkant van het gebouw evenwijdig loopt met het aangrenzend openbaar toegankelijk gebied.
Door aan deze eisen te voldoen, kun je zonder vergunning een schutting plaatsen die zowel praktisch als binnen de regels valt.
Praktisch gezegd, een schutting mag alleen achter de voorgevel 2 meter hoog gebouwd worden. Alles wat voor de voorgevel wordt gebouwd, of in de denkbeeldige lijn van de voorgevel, mag maximaal 1 meter hoog worden gebouwd.
Bijgebouwen, overkappingen, carports, fietsenbergingen etc.
Een schuurtje, berging of tuinhuis in het achtererfgebied is vergunningsvrij als het voldoet aan de maximale oppervlakte- en hoogteregels. Het achtererfgebied begint 1 meter achter de voorgevel. Dat wil zeggen dat alles dat voor deze lijn gebouwd wordt, per definitie vergunningsplichtig is.Woont u op een hoekhuis? Dan is vergunningsvrij bouwen nog wat ingewikkelder. Vanwege het aangrenzende openbaar gebied zijn de vergunningsvrije bouwmogelijkheden beperkter dan bij tussenwoningen. Zie ook de link voor het bepalen van het achtererfgebied.
Dakkapellen
Het plaatsen van een dakkapel aan de achterzijde van het dakvlak of op een zijdakvlak dat niet naar openbaar toegankelijk gebied is gericht, is vergunningsvrij voor het ruimtelijke deel van de bouwactiviteit. Hiervoor moet echter aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- Plat dak: De dakkapel moet voorzien zijn van een plat dak.
- Maximale hoogte: De hoogte van de dakkapel, gemeten vanaf de voet, mag niet meer dan 1,75 meter zijn.
- Onderzijde: De onderkant van de dakkapel moet zich meer dan 0,5 meter en minder dan 1 meter boven de dakvoet bevinden.
- Bovenzijde: De bovenkant van de dakkapel moet zich meer dan 0,5 meter onder de daknok bevinden.
- Zijkanten: De zijkanten van de dakkapel moeten zich meer dan 0,5 meter van de zijkanten van het dakvlak bevinden.
Deze voorwaarden zijn vastgelegd in artikel 2.29, onder b van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Door aan deze eisen te voldoen, kun je een dakkapel plaatsen zonder dat hiervoor een vergunning nodig is voor het ruimtelijke deel van de bouwactiviteit. Let ook hier op, dat wanneer jouw woning op een hoek is gelegen, je niet zonder meer vergunningsvrij een dakkapel op jouw zij-dakvlak mag bouwen. Houdt hier goed rekening mee!
Zonnepanelen en Zonnecollectoren
Het plaatsen van een zonnecollector voor warmteopwekking of een zonnepaneel voor elektriciteitsopwekking op een dak is vergunningsvrij voor het ruimtelijke deel van de bouwactiviteit, mits wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:
Bij plaatsing op een schuin dak:
- De zonnecollector of het zonnepaneel moet binnen het dakvlak worden geplaatst.
- Het moet in of direct op het dakvlak worden bevestigd.
- De hellingshoek van het zonnepaneel of de zonnecollector moet gelijk zijn aan de hellingshoek van het dakvlak.
Bij plaatsing op een plat dak:
- De afstand tot de zijkanten van het dak moet ten minste gelijk zijn aan de hoogte van de collector of het paneel.
Hoewel deze voorbeelden laten zien dat vergunningsvrij bouwen veel mogelijkheden biedt, is het belangrijk om altijd te controleren of jouw specifieke bouwplan binnen de regels valt. Zeker wanneer jouw woning een hoekwoning betreft, is gelegen binnen beschermd stads- en dorpsgezicht of is aangewezen als monument.
Zekerheid voorop
Laat uw bouwplannen door onze experts controleren en voorkom problemen met de gemeente. Wij beoordelen uw idee grondig en zoeken samen naar de beste mogelijkheden. Neem vandaag nog contact met ons op!
